DLACZEGO WARTO SIĘ ZASZCZEPIĆ?Szczepienia ochronne to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym. Jest to bezpieczna forma profilaktyki wykorzystująca naturalne zdolności obronne organizmu i zapewniająca odporność na długi czas. Dlatego warto rozważyć szczepienia nie tylko w odniesieniu do jednego sezonu ale także w perspektywie kolejnych wyjazdów, gdyż szczepienia, w zależności od rodzaju zastosowanej szczepionki, uodparniają na kilka, kilkanaście lat, a niektóre nawet na całe życie.RODZAJE SZCZEPIEŃ DLA PODRÓŻUJĄCYCH:SZCZEPIENIA OBOWIĄZKOWE Niektóre państwa wymagają aby turyści odwiedzający ich kraj byli zaszczepieni przeciwko konkretnym chorobom. Ma to zapobiec rozprzestrzenianiu się tych schorzeń na ich terenie. Obecnie, jedynym szczepieniem obowiązkowym przy wjeździe do niektórych krajów, głównie afrykańskich, jest szczepienie przeciw żółtej febrze (tzw. żółtej gorączce). Dowodem zaszczepienia jest wpis do międzynarodowej książeczki szczepień (tzw. „żółtej książeczki”) wydawanej w punkcie szczepień, którą należy zabrać ze sobą w podróż. Szczepienie przeciwko żółtej febrze wymagane jest także od osób przybywających do wielu krajów tropikalnych (m. in. w Afryce, Azji, Ameryce Południowej  i Środkowej) z rejonów występowania tej choroby. Nie ma to znaczenia dla turystów udających się w podróż bezpośrednio z Polski, natomiast ma znaczenie dla podróżujących przejeżdżających przez liczne państwa w tropiku. Poza zasadami, wynikającymi z Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych, niektóre kraje mogą żądać szczepień na podstawie własnego prawa wizowego. Obecnie dotyczy to Arabii Saudyjskiej, która wymaga od przybywających uodpornienia przeciwko zakażeniom meningokokowym.SZCZEPIENIA ZALECANE W zależności od miejsca docelowego i charakteru wyjazdu, oraz tego, jaki jest Twój ogólny stan zdrowia, lekarz medycyny podróży może zalecić Ci szczepienie przeciw: błonicy, tężcowi, poliomyelitis, durowi brzusznemu, żółtej febrze (tzw. żółtej gorączce), wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (WZW A), wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B), zakażeniom meningokokowym, cholerze, wściekliźnie czy też kleszczowemu zapaleniu mózgu.

Szczepienia przed wyjazdem – nowości

W roku 2016 i 2017 wprowadzono lub planuje się wdrożyć kilka zmian, korekt i nowości w szczepieniach populacyjnych jak i  przedwyjazdowych. Poniżej przedstawiono najważniejsze z nich:

1.     Od lipca 2016 roku WHO zmieniła zalecenia dotyczące immunizacji przeciwko żółtej gorączce. Zgodnie z wytycznymi, podanie jednej dawki szczepionki osobie immunokompetentnej zapewnia ochronę na całe życie. Odstąpiono od konieczności aplikowania iniekcji boosterowych raz na 10 lat u osób ze sprawnym układem odpornościowym.

2.     Wprowadzono dodatkowy – przyspieszony schemat szczepienia przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu preparatem o handlowej nazwie Ixiaro. Dla osób w wieku zawartym w przedziale 18-65 lat rekomendowana jest immunizacja polegająca na podaniu dwóch dawek szczepionki w odstępie 7 dni. Ponadto, w charakterystyce produktu leczniczego Ixiaro pojawiła się informacja, że podanie dawki przypominającej po 12-24 miesiącach od szczepień podstawowych przedłuża uodpornienie na 10 lat.

3.     W sezonie 2017/2018 pojawi się czterowalentna szczepionka przeciwko grypie o handlowej nazwie Vaxigrip Tetra.  Ze względu na trudności w prognozowaniu, która linia genetyczna wirusa B grypy będzie dominować w kolejnych sezonach, firma Sanofi Pasteur zadecydowała, że w nowym preparacie szczepionkowym współistnieć będą zarówno linia genetyczna Victoria jak i Yamagata wirusa B grypy. Wprowadzenie czterowalentnej szczepionki przeciwko grypie zapewni szerszą a przez to skuteczniejszą ochronę osób immunizowanych. Należy przypomnieć, że sezon grypowy w obszarze międzyzwrotnikowym trwa okrągły rok. Zatem warto skorzystać z tej swoistej ochrony przed wyjazdami do krajów klimatu ciepłego i gorącego.

4.     Od roku 2016, w programie szczepień ochronnych dla dzieci i młodzieży (PSO) jest dodatkowa przypominająca dawka uodparniająca przeciwko krztuścowi. Acelularny komponent krztuścowy skojarzony z toksoidem błoniczym i tężcowym podaje się w 14 roku życia. Wprowadzenie dodatkowej immunizacji przeciwkrztuścowej wynika z pogarszającej z roku na rok sytuacji epidemiologicznej. W Polsce, w ostatnich trzech latach (2014-2016) odnotowano odpowiednio 2102, 4955, 6855 przypadków zakażenia Bordetella pertussis.  

5.     W najbliższym czasie będzie dostępna na polskim rynku doustna szczepionka przeciwko durowi brzusznemu o handlowej nazwie Vivotif. Proces uodpornienia drogą, naturalnego zakażenia jest najlepszym rozwiązaniem, gdyż dochodzi do stymulacji układu immunologicznego w miejscu narażonym na inwazję bakteriami Salmonella typhi. Szczepienie chroni zarówno przed kolonizacją bakterii jak i rozwojem choroby. Immunizacja wyzwala lokalną (śluzówkową) odpowiedź immunologiczną, w której biorą udział przeciwciała sekrecyjne klasy A, ogólnoustrojową (układową) swoistą odpowiedź humoralną opartą na przeciwciałach klasy G oraz odpowiedź komórkową. Pełne uodpornienie polega na doustnym podaniu 3 dawek/kapsułek zawierających liofilizat atenuowanego szczepu Ty21a Salmonella enterica serowar Typhi według schematu 1-3-5 dzień. Skuteczność szczepienia oszacowano na 71%.